www.wikidata.de-de.nina.az
Johann Deutschmann auch Johannes Deutschmann 10 August 1625 in Juterbog 12 August 1706 in Wittenberg war ein deutscher lutherischer Theologe Johann Deutschmann Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Wirken 3 Familie 4 Werke 4 1 Traktate 4 2 Deutsche Schriften 4 3 Dissertationen 5 Literatur 6 Weblinks 7 FussnotenLeben BearbeitenJohann Deutschmann war ein Sohn des Gerichtsassessors Jeremias Deutschmann 1655 und seiner Frau Anna geb Langen Er besuchte zunachst die Stadtschule seiner Heimatstadt 1639 bezog er das damals bekannte Gymnasium in Halle Saale setzte seine Studien 1641 in Wittenberg fort und immatrikulierte sich am 21 Juni 1645 an der Universitat Wittenberg wo er sich zunachst philosophischen Studien widmete Nach dem Erwerb des philosophischen Magistergrades zu Ostern 1649 wurde er am 18 Oktober 1653 Adjunkt an der philosophischen Fakultat und hielt philosophische und theologische Vorlesungen Wahrend dieser Zeit bereitete er sich auf eine akademische Reise vor die ihn ab dem Fruhjahr 1655 durch die Universitatszentren und Bibliotheken von Deutschland Holland Danemark und Belgien fuhren sollte 1656 nach Wittenberg zuruckgekehrt erwarb er 1657 das Lizentiat der Theologie hielt weitere Vorlesungen und wurde 1657 als ausserordentlicher Professor an die theologische Fakultat berufen Nach der Promotion zum Doktor der Theologie 1658 ruckte er nach dem Tod von Andreas Kunad 1662 in die ordentliche vierte theologische Professur auf und ubernahm die Ephorie der kurfurstlichen Stipendiaten 1681 ruckte er nach dem Tod Johannes Meisners in die dritte Professur der theologischen Fakultat auf und wurde nach dem Tod Johann Andreas Quenstedts 1688 oberster Professor der theologischen Fakultat Als Altester der theologischen Fakultat ubernahm er das Amt des Propstes an der Wittenberger Schlosskirche Nach mehrfacher Wahl zum Dekan der theologischen Fakultat ubernahm er siebenmal das Amt des Rektors der Universitat jeweils im Wintersemester 1670 1676 1682 1688 1692 1698 und 1704 Wirken BearbeitenDeutschmann der sich als Schwiegersohn Abraham Calovs eng an diesen hielt entwickelte nach dem Erhalt der ordentlichen theologischen Professur eine gewaltige Betriebsamkeit So absolvierte er eine hohe Zahl an Vorlesungsstunden fuhrte umfangreiche Disputationen durch zeichnete sich als Prediger aus und nahm sich gluhend der Verwaltung akademischer Amter an Deutschmanns Forschungsgebiet und Leidenschaft war die zuvor nur stiefmutterlich bearbeitete paradiesische Theologie theologia paradisiaca also die Untersuchung der religiosen Verhaltnisse im Garten Eden dem biblischen Paradies Er war uberzeugt in seinen Schriften nachgewiesen zu haben dass die Einrichtung des Paradieses teils bis in die Einzelheiten und Adams Glaube vom ausdrucklichen Christus Bekenntnis abgesehen jenen Grundsatzen und Massstaben entsprachen die sich aus der Lutherischen Orthodoxie ergeben Deutschmann bezeichnete Adam als den ersten Christen insofern er den Messias erwartet habe und als den ersten Theologen doctoris primi christiani vel messiani 1 Er war bestrebt dessen Glaubensbekenntnis aus der biblischen Uberlieferung zu rekonstruieren und dessen Ubereinstimmung mit dem lutherischen Glaubensbekenntnis nachzuweisen 2 Adam habe so Deutschmann die Seligkeit erlangt 3 Dazu musse er der Rechtfertigungslehre gemass seine Sundhaftigkeit bekannt haben Dies konne da es fur ihn keinen irdischen Beichtvater gab nur der Ober Beicht Vater Jehova Elohim 4 gewesen sein Daraus folge dass das Sakrament der Beichte schon im Paradies eingesetzt worden sei In den universalkirchlichen Ideen des calixtischen Synkretismus sah er die Eigenstandigkeit des Luthertums bedroht und er griff den Pietisten Philipp Jacob Spener an Durch Nachweis von Lehrirrtumern versuchte er Spener 284 Abweichungen von der lutherischen Lehre nachzuweisen freilich ohne eine Wirkung zu erzielen Sein mangelndes Latein trug ihm den Spott seiner Studenten ein und ein anstossiger Vorgang namlich die Auffuhrung einer gegen Friedrich Ulrich Calixt gerichteten rohen Studentenkomodie die am 18 Oktober 1676 in Wittenberg zur Feier des Antritts des Rektorats durch Deutschmann stattfand liess das Ansehen der Wittenberger Fakultat schwinden nbsp Denkmal fur Abraham Vater unten in der Schlosskirche WittenbergJohann Deutschmann ist auch auf dem Denkmal Abraham Vaters in der Schlosskirche Wittenberg erwahnt Familie BearbeitenDeutschmann hatte am 2 Juni 1657 Anna Catharina 9 Marz 1639 in Konigsberg Preussen 22 Marz 1667 in Wittenberg die Tochter des Abraham Calov und seiner Frau Barbara 18 August 1639 die alteste Tochter des kurfurstlich brandenburgischen Rates Hof und Obergerichtssekretar Christoph Martini und der Judit Schulze geheiratet Aus dieser Ehe sind bekannt Regina Dorothea Deutschmann verh 1681 mit Christian Vater Catharina Elisabeth Deutschmann verh 1684 mit Dr Michael Heinrich Krause Pastor Superintendent und Inspektor in Schalkau Anna Coecilia Deutschmann verh mit dem Wittenberger Professor fur hohere Mathematik Michael Walther der Jungere Johann Abraham Deutschmann ist als Student gestorben Polycarp Abraham Deutschmann gleich nach der Geburt gestorben Abraham Heinrich Deutschmann 9 Marz 1667 in Wittenberg verstarb als Diakon in Jessen vor dem Vater Abraham Polycarp Deutschmann starb mit 4 Jahren Werke BearbeitenNeben einer Unzahl an Programmen hat Deutschmann Traktate und Dissertationen hinterlassen siehe auch Christian Gottlieb Jocher Allgemeines Gelehrten Lexikon Band 2 Spalte 99 Heute geht man von ca 500 Veroffentlichungen aus die aber weitestgehend unbekannt sind Traktate Bearbeiten Apologia Augustanae Confessionis Anti Crociana hoc est Vindiciae Hoeanae Examini Collationis Doctrinae Reformatae Cum Augustana Confessione Opposita Exercitiis Academicis In Studiosae Iuventutis Aedificationem Adornata Per Johannem Deutschmann Borckard Wittenberg 1667 Digitalisat Methodica Augustanae Confessionis Repetitio Haken Wittenberg 1659 Enthalt 31 Disputationen Synopsis Theologiae Biblicae Wittenberg 1709 Examen Socinianarum controversiarum juxta methodum articulorum christianae fidei symbolicam in Augustana Confessione adhibitam quoad status controversiae constitutionem amp rationum adversae partis dijudicationem e divinis literis deductam in usum studiosae juventutis 20 disputationibus academicis institutum per Johannem Deutschmann Meyer Wittenberg 1671 Digitalisat Symbolum Apostolicum hoc est Explicatio Fidei Christianae Iuxta Seriem Et Sensum Articulorum In Hoc Symbolo Comprehensorum Ex Sacris Scripturis Et Orthodoxis Scriptoribus Antiquioribus Et Recentioribus Methodice Tractatum Atque Declaratum Borckard Wittenberg o J Digitalisat Consideratio liborum Symbolicorum s Symbolographia in IX Dispp Theologia positiva primi theologi Adami protoplasti Wittenberg 1709 Panoplia Confessionis Augustanae Symboli vel Pupillae Lutheranarum Ecclesiarum Juxta Fundamentum Verbi Dei Canonicum Ludwig Wittenberg 1709 Digitalisat Biblicvm Abelis theologiae compendivm Ipsis sacris literis coaevum et a Mose Genes IV propositvm secvndvm omnes theologiae partes planius et plenius expositum atque demonstratum Ludwig Wittenberg 1709 Controversiarum Papisticarum Secundum Augustanae Confessionis Methodum Examen In Qvo Status Controversiae Qvaestionibus Alienis Ab eo Remotis Primum Rite Constituitur Et Argumentorum Contrariorum Infirmitas Potissimum Expenditur Meyer Wittenberg 1671 Digitalisat Harmonia evangelico mosaica sive Mosaica gnomologia secundum Evangelia Dominicalia per certam Harmoniam demonstrata Bockard Wittenberg 1673 Digitalisat Festum Genethliacum Primum Vereque Paradisiacum Protoplastorum In Semine Mulieris Quoad Divinam Verbi Revelationem Et Devotam Fidei Cognitionem Ac Applicationem Sanctamque Festivalis Messiae Nativitatis Solennitatem Religiose Et Fructuose Celebratum Schrodter Wittenberg 1693 Methodica praecipuorum articulorum fidei secundum ordinem symbolicum articulorum Schmalcaldicorum repetitio 5 Bande Haken Wittenberg 1663 Digitalisat Band 1 Meditationes sacrae in historiam Dominicae Passionis secundum Evangelistam Matthaeum ex cap 26 et 27 Bockard Wittenberg 1669 Digitalisat Analytico Exegeticum B D Leonharti Hutteri Compendium in quo Loci Theologici Ex Scripturis S amp Libro Concordi a e collecti perspicua methodo Quoad Locorum amp Quaestionum accuratam Analysin ex fundamentis Canonicis Libellis Symbolicis amp Classicis Theologis declarantur Bockard Wittenberg 1665 Digitalisat Contemplatio Philosophica Theologiae Naturalis De Attributis Divinis Cujus Disputationem 1 De Attributis Divinis In Genere 9 Disputationen Wendt Wittenberg 1653 Digitalisat der 1 Disputation Exercitationes Biblicae De Veris Et Genuinis Christianis in Christianologia Biblica vel Authentica ex Certis Quibusdam Oraculis Scripturae Canonicae Breviter Collecta et Methodice Considerata Schrodter Wittenberg 1690 Digitalisat De mysterio SS Trinitas ante Christi publicatum praeconium a primis N T Fidelibus cognito amp Credito Dissertationes X 1685 Absurda Novatas 1667 5 Deutsche Schriften Bearbeiten Der Theologen zu Wittenberg Christ Lutherische Vorstellung in deutlichen Lehrsatzen und unrichtigen Gegensatzen D Speners 1695 6 Abgenothigte Antwort der Theologischen Facultat zu Wittenberg uber die Christ Lutherische Vorstellung Wider die hefftige Schrift Auffrichtige Ubereinstimmung in der Warheit aber Unrichtige mit der Augspurger Confession Herrn D Philipp Jacob Speners Follginer Wittenberg 1696 Derer Theologen zu Wittenberg Gnaden Frieden und Freuden volles Gewissen In dem Heiligen Geist Aus Rom XIV Uber das In der That und Warheit Unfreudige und Unruhige Aber den Schein Titul und blossen Nahmen nach So genandte Freudige Gewissen Tit Hrn Philippi Jacobi Speneri In seinen Schweren Berichten wider dieselbe bezeuget Hake Wittenberg 1695 Digitalisat Der Christ Lutherischen Kirchen wolgegrundetet und woleingerichtete Prediger Beichte und Beichtstul Wider Hr D Speners Alleinigen Missbrauch Hr M Schaden Satans Stuhl und Feuer Pful und anderer Pietisten Babelischen und Anti Christischen Greuel sampt einem doppelten Anhang I Von der Christen Pansophia des Verdiensts Christi II Von der Pietisten Lehr und Leben zu Rettung der Warheit aussgegeben Haken Wittenberg 1698 Digitalisat Ausfuhrliche Erorterung der Frage Vom Gottlichen Gnaden Termin Worinn Herr D Adam Rechenbergs So genannte Andere Beylage Durchgehends beantwortet untersuchet geprufet widerleget worden Zimmermann Wittenberg 1701 Digitalisat Anhang vom Termino peremtorio 1701Dissertationen Bearbeiten De conscientia bona amp mala prouti in loco classico Rom II 15 describitur Henkel Wittenberg 1685 Digitalisat De Sepultura Jesu ex Occasione dicti Jes 53 9 Exercitatio Bockard Wittenberg 1661 Digitalisat Exercitationem theol de patriarchali Messiae vel salutaris Iehovae desiderio quod legitur in novissimis Jacobi Patriarchae verbis genes XLIX v 48 Rohner Wittenberg 1662 Digitalisat Disputatio Theologica De Christi Hominis Ad Dextram Dei Sessione Oelschlegel Wittenberg 1659 Digitalisat De persona Christi Theanthropou Meter Wittenberg 1669 Digitalisat De mysterio incarnationis tou logou Bockard Wittenberg 1668 Digitalisat Examen synopticum mataeologiae Socinianorum 1664 De legitimo B Lutheri ministerion 1665 De praedestinatione 1665 De syncretismo Paradisiaco 1667 De Deo uno 1667 De baptismo principali ad Matth III 15 1667 1672 1680 Examen Publicae Reformatorum Mataeologias Bockard Wittenberg 1664 Digitalisat De fecta Naturalistarum 1667 De Deitate Spiritus 1667 Examen apologeticum castigationis Calixtime Deo uno 1667 Votum Patriarchae Jacobi Gea XXVII 20 1668 De peccato in filium hominis amp Spiritum S 1668 De proprietatibus passionis amp mortis paradisiacis 1669 De Goele resusciato 1669 Anti Crocius s Apologia Augustanae Confessionis Anti Crociana 1670 Ordo Filiorum Noachi Sem Cham Japhet 1671 De sceptro Jehudae non auferendo ante adventum Mesliae 1673 1699 De oraculis Mosaicis cum Evang Dom XVL XVII XIIX harmonicis 1673 De nativitate Salvatoris nostri 1674 In Habac III 15 17 1674 De mendis Scripturae S V amp N T 1675 Vindiciae Pomarianae de incarnatione filii Dei quoad divinam toy logoy naturam 1676 De reciminandi more 1676 De derelictione Christi in cruce 1677 De luce ministerali ad Matth V 14 1677 De tribus tentationibus quibus Christum Satanas aggressus est 1679 Dissensus Lutheranorum amp Pontif Circa nonnulla fidei christianae Capita 1679 De petra ecclesiae 1679 De porta angusta 1680 De elencho nominali contra haereticos 1680 Apostolica resurrectionis Christi mnemosophia 1681 De libris Scripturae S Apocryphis 1682 De novissimis in genere 1682 De custodia angelorum 1682 De oraculo divino Apoc V 5 7 1682 Christologia prophetica ad Jes LXI 1 3 1682 De ordine ecclesiastico 1683 De bonis operibus 1683 De gloriosa damnatione filii hominis 1683 De solicita christianorum in Deo 1683 De mysterio SS Trinitas ex articulo creationis 1683 De Luthero angelo apocalyptico 1683 Divinae benedictionis promptuarium Num VI 24 fq de corona fidelium immarcessibili 1684 De Jehova Elohim provisore Gen II 18 1685 Theologia Melchisedechiana 1685 De scrutinio sacrae Scripturae 1685 Theosophia amp Triadosophia 1685 De aulae humanae fundatore ad Gen I 9 10 1686 Paradisiaca Adami Theologia ex Dei nomine Jehova Elohim Gen II 1 7 1686 Antropologia Mosaico Theologica ad Deut VI 4 1686 De Judicibus a Deo per Mosen constitutis 1686 Dixasoso Fia Mosaica s Doctrina sacra de Mosis symbolo 1686 De baptismi doctrina 1686 De mysterio electionis 1686 De libris in judicio extremo aperiendis 1686 De cognitione Dei naturali in genere 1687 De verbo Dei naturali in genere 1687 De verbo Dei primario amp perpetuo christianae reformationis principio 1688 Christologia ante Christologiam de scripturae potestate interpretandi amp normandi 1688 De generatione filii Dei a parte 1688 Deipyoy idioy Corinthiorum s Communio privata ad I Cor XI 20 22 1688 De voluntate Dei ad I Thess V 18 1688 De firmitate pariter amp fidelitate Scriptuarae S 1688 Unitrinitas Deitatis personalis 1689 De passione amp morte Christi 1689 De immensitate Dei 1689 De Adamo primo amp catholico Theologo vereque Paradisiaco amp Lutherano in schola Dei formato amp informato 1689 De animae nobilitate quaestionum quadriga 1690 De vita spirituali Adami Gen III 20 1690 De veris amp genuinis Christianis 1690 De justisicationis in V amp N T ratione una eademque ad Psalm XXXII 12 amp Rom IV 7 8 1691 Mons domus Domini praeparatus amp elevatus ad Jes II 2 4 1691 De confessione Thomae 1691 De Christo legislatore non novo 1692 Pentecostalis Pnevmatologia Paradisiaca 1692 De causa justsicationis nostrae organica ad Gen XV 6 1692 Triadosophia Matth VI 9 12 1692 Consicta gratiae convertensis irresistibilis 1692 De lege Dei paradisiaca Gen II 16 17 1693 De porta clausa soli Jehovae pervia Ezech XLIV 2 1693 De primaeva mentis humanae persectione 1693 De vera pietate ejusque promissione 1693 De panacaea officinae farcae ad I Joh I 7 1693 Symbolum apostolicum Adami protoplasti 1694 Antiquissima Theologia Positiva primi Theologi protoplasti 1694 De Christo Jesu sacerdote aeterano 1694 De Spiritus S regno gratiae 1695 De viribus homnis animalis ad sui restitutionem 1695 De amore legis observatione conspicua 1695 De Jehova Elohim spiraculum vitarum inspirante Gen II 7 1696 De femine mulieris in viro Jehova Gen IV I 1697 Pansophiae christianorum speculum in Paulina Christi crucifixi pansophia ad I Cor II 2 1697 De fortibus biblicis 1698 De christo homini communicata potestate remittendi peccata 1698 De peccati natura 1699 Harmonia harmoniarum in Jehova Elohim ex historia creationis amp benedictiones 1700 De passionis amp mortis Christi efficacia 1700 De Jubilaeo catholicae benedictionis ad Num VI 22 26 1700 Totius apostolici collegii solenne Christologias symbolum ad Matth XVI 13 17 1700 De justificatone fidei quaejad omnes pervenit homines ad Rom V 18 1700 De magistratu politico ceu ordine vere divino ejusque potestate 1700 De Jubilaeum apostolicae praedestinationis ad Eph I 3 sq 1700 De peccato in Spiritum S 1700 Jubilaeum christologio apostolico catholico ecclasiastico symbolicum ad I Pet III 18 sq 1700 Universa Christologia in notabili titulo silii homnis 1701 Christologias slutiserae compendium paradisiacum 1704 Christologia passionalis 1704 In Gen XXXII 9 In Gen XXII 24 30 De conservatione creaturarum Theologia Mosaica specialiter sic dicta Authenticum Mosaica legis compendium De providentia Dei circa hominem intuitu matrimonii De authentia Scripturae S Secunda Triadosophia De Trinitate ad Psalm LXVII 7 8 De homine peccatore Theses authenticae sacramentales Meritum destructum Christianorum De conscientia intemerata ministri ecclesiae de Spiritus S Gemitu inenarrabili De onomatologia Theologica De festo adscensionis Davidico Paulini De defectione spirituali ad castra tenebrarum Resp Ernst Heinrich Wackenroder Pyramis Wittebergensis Literatur BearbeitenHermann Mulert Art Deutschmann Johann In Die Religion in Geschichte und Gegenwart RGG Bd 2 Deutschmann bis Hessen J C B Mohr Paul Siebeck Tubingen 1910 Sp 1 Michael Ranfft Leben und Schriften aller Chursachsischen Gottesgelehrten Wolfgang Deer Leipzig 1742 Walter Friedensburg Geschichte der Universitat Wittenberg Verlag Max Niemeyer Halle Saale 1917 Hermann Schussler Deutschmann Johann In Neue Deutsche Biographie NDB Band 3 Duncker amp Humblot Berlin 1957 ISBN 3 428 00184 2 S 625 Digitalisat Tholuck Paul Tschackert Deutschmann Johann In Realencyklopadie fur protestantische Theologie und Kirche RE 3 Auflage Band 4 Hinrichs Leipzig 1898 S 589 Kenneth Appold Religion in Geschichte und Gegenwart Band 4 Seite 771 Julius August Wagenmann Deutschmann Johann In Allgemeine Deutsche Biographie ADB Band 5 Duncker amp Humblot Leipzig 1877 S 93 Johann Samuel Ersch und Johann Gottfried Gruber Allgemeine Encyclopadie der Wissenschaften und Kunste Teil 24 Seite 299 Deutschmann Joan In Johann Heinrich Zedler Grosses vollstandiges Universal Lexicon Aller Wissenschafften und Kunste Band 7 Leipzig 1734 Sp 707 Weblinks BearbeitenLiteratur von und uber Johann Deutschmann im Katalog der Deutschen Nationalbibliothek Werke von und uber Johann Deutschmann in der Deutschen Digitalen Bibliothek Druckschriften von und uber Johann Deutschmann im VD 17 Fussnoten Bearbeiten Johann Deutschmann Symbolum Apostolicum Adami Protoplasti Hoc Est Catholica Christianorum Doctrina Symbolo Apostolorum Comprehensa Sed Primis Statim Fidelibus Genes III Divinitus Revelata Schrodter Wittenbergae 1694 S 3 Johann Deutschmann Antiqvissima Theologia Positiva Primi Theologi Adami Protoplasti Juxta Revelationem Paradisiacam Jehovae Elohim Ex Genes III Johann Wilcke Wittenberg 1694 Hermann Mulert Art Deutschmann Johann In Die Religion in Geschichte und Gegenwart Bd 2 Deutschmann bis Hessen Tubingen 1910 Sp 1 Johann Deutschmann Der Christ Lutherischen Kirchen wolgegrundete und woleingerichtete Prediger Beichte und Beichtstul Von den grossen Jehova Elohim denen Sundern im Paradiess gestifftet Hake Wittenberg 1698 S 22 Kein Exemplar nachweisbar Kein Exemplar nachweisbarNormdaten Person GND 117633259 lobid OGND AKS LCCN nr97028918 VIAF 22924007 Wikipedia Personensuche PersonendatenNAME Deutschmann JohannALTERNATIVNAMEN Deutschmann JohannesKURZBESCHREIBUNG deutscher lutherischer TheologeGEBURTSDATUM 10 August 1625GEBURTSORT JuterbogSTERBEDATUM 12 August 1706STERBEORT Wittenberg Abgerufen von https de wikipedia org w index php title Johann Deutschmann amp oldid 219851010