www.wikidata.de-de.nina.az
Friedrich Wilhelm Sturz auch Friedrich Guielmus Sturz 14 Mai 1762 in Erbisdorf 20 Mai 1832 in Grimma war ein deutscher Klassischer Philologe und Lehrer Sturz war 20 Jahre lang Rektor der Furstenschule Grimma Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Werke Auswahl 3 Literatur 4 Weblinks 5 EinzelnachweiseLeben BearbeitenSturz wurde als Sohn des Pfarrers M Friedrich Samuel Sturz 21 November 1715 in Lichtenhain 24 Marz 1785 in Brand Erbisdorf 1 und dessen Frau Christina Sophia Muller von Berneck geboren Er wurde zunachst von seinem Vater und Privatlehrern unterrichtet Ab 1778 besuchte er die Thomasschule zu Leipzig bei Johann Friedrich Fischer und Karl August Thieme 1767 1795 1781 nahm er ein Literaturstudium an der Universitat Leipzig auf 2 wo er bereits am 10 Mai 1780 immatrikuliert worden war 3 Hier wurden zunachst Samuel Friedrich Nathanael Morus Friedrich Wolfgang Reiz Christian August Clodius und Christian Daniel Beck seine pragenden Lehrer Zudem besuchte er philosophische Vorlesungen bei Christian Friedrich Petzold Karl Adolph Caesar und Ernst Platner in Geschichte horte er Johann Friedrich Burscher Friedrich August Wilhelm Wenck 1741 1810 Beck und Johann Friedrich Hilscher 1753 1817 theologische Vorlesungen frequentierte er bei Johann Gottfried Korner Friedrich Immanuel Schwarz Morus und Petzold Die hebraische Sprache ubte er bei Johann August Dathe und Johann Friedrich Schleusner sein Englisch vervollkommnete er bei Anton Ernst Klausing 1729 1803 seine Fahigkeiten im Disputieren erweiterte Johann August Wolf 1750 1809 und uber die theologischen Bucher unterrichtete ihn Karl August Gottlieb Keil So angeleitet erwarb er sich am 2 Marz 1786 den philosophischen Magistergrad und habilitierte sich im selben Jahr am 31 Mai mit der Arbeit de dialecto Alexandrina ratione simul habita versionis liborum V T graecae als Magister legens 1787 beschloss man Sturz als Professor der Eloquenz ans Gymnasium Rutheneum zu Gera zu ziehen 4 welche Aufgabe er im Mai des Folgejahrs ubernahm 1802 wurde er Ehrenmitglied der Lateinischen Gesellschaft in Jena und am 25 Juni 1803 Rektor der Landes und Furstenschule zu Grimma Obwohl Sturz sich fur die Hebung der Landesschule einsetzte wuchsen ihm die Probleme mit Schulern Lehrern und der Umbauphase des Gymnasiums uber den Kopf Auch seine Gesundheit litt immer mehr Das Dresdner Oberkonsistorium stellte ihm daher 1819 Jonathan August Weichert als Substituten an die Seite welcher eine wesentlich strengere Gangart entwickelte Schliesslich wurde Sturz 1823 aus seinem Dienstverhaltnis entlassen Seinen Lebensabend verbrachte er bis zu seinem Tod weiter in Grimma wo er weiter literarisch publizierte Seine Arbeiten bewegten sich auf dem Gebiet des Griechischen Altertums und deren sprachlichen Dialekte Sturz hatte sich 1788 mit Marianne Katharina Wendlant verheiratet Die Ehe blieb kinderlos In der Aula im Gymnasium St Augustin in Grimma befindet sich ein historisches Olgemalde welches Rektor Sturz zeigt 5 Werke Auswahl BearbeitenCleanthis Hymnum in Jovem Graece edidit notisque illustravit Leipzig 1785 De dialecto Alexandrina ratione simul habita versionis librorum V T Graecae disp I Leipzig 1786 Hellanici Lesbii Fragmenta e variis scriptoribus collegit emendavit illustravit amp praemissa commentatione de Hellanici aetate vita amp scriptis in universum edidit Leipzig 1787 1826 Online Online Online Diss I de dialecto Alexandrino Gera 1788 Diss II de dialecto Alexandrino Gera 1788 Progr De nominibus hominum propriis olim ominosis putatis Gera 1789 Pherecydis Fragmenta e variis scriptoribus collegit emendavit illustravit commentationem de Pherecyde utroque amp philosopho amp historico praemisit denique fragmenta Acusilai amp indices adjecit Gera 1789 Online 1789 1824 Online Online Online Diss De consuetudine commoriendi Gera 1790 Progr Circumcisionis a barbaris gentibus ad Judaeos translationem per fe quidem Deo non indignam sed tamen non vere factam esse Gera 1791 Basilii Magni ad Adolescentes Oratio de mondo e litteris Graecis utilitatem percipiendi Graeca cum Juliani Garnierii amp Frontonis Ducaei animadversionibus edidit praecipuam varietatem lectionis notavit Gera 1791 Homeri locos nonnullos interpretus quinque oratiunculas habendas indicit Gera 1792 Diss III de dialecto Alexandrino Gera 1793 Diss IV de dialecto Alexandrino Gera 1794 Prolusio I de vestigiis doctrinae de animi humani immortalitate in Homeri carminibus Gera 1795 Prolusio II de vestigiis doctrinae de animi humani immortalitate in Homeri carminibus Gera 1796 Prolusio III de vestigiis doctrinae de animi humani immortalitate in Homeri carminibus Gera 1797 Ueber den Dulvrestes der alten Tragiker In Allgemeiner Literarischer Anzeiger 1797 Nr 94 S 958 f Progr Specimen indicis Xenophontei Gera 1798 Online Progr I III De nominibus Graecorum Gera 1799 1801 Progr IV De nominibus Graecorum Gera 1802 Progr V De nominibus Graecorum Gera 1803 Lexicon Xenophonteum Vol I Leipzig 1801 Online Online Lexicon Xenophonteum Vol II Leipzig 1802 Online Online Online Lexicon Xenophonteum Vol III Leipzig 1803 Online Online Lexicon Xenophonteum Vol IV Leipzig 1804 Online Online Prolusio I V de vocibus animalium Grimma 1805 1810 Graecae linguae Dialecti recognitae opera Michaelis Maittairo post J F Reitzium qui praefationem et excerpta ex Apoll Dyscoli Grammatica addiderat totum opus recensuit emendavit auxit etc Leipzig und London 1807 De dialecto Macedonica et Alexandrina Liber Leipzig 1808 Online Online Index scriptorum philosophorum artificium aliorumque virorum memorabilium quorum in Operibus Platonis tam genuinis quam spuriis mention fit paginis editionis Stephanianae accommodatus In J A Fabricii Biblioth Graec Vol III Hamburg 1793 S 112 122 Index scriptorium aliorumque virorum memorabbilium ab Aristotele laudatorum In J A Fabricii Biblioth Graec Vol III Hamburg 1793 S 284 292 Animadversorium in Empedoclis carmina Specimen I In Beck Comment Societ Philol Lips Vol I Partic I S 262 274 Observatio philological de nomine adeos In Beck Comment Societ Philol Lips Vol II Partic I S 64 72 Symbolae ad defensionem Henrici Stephani ab emendandi libidinis crimine quod Zeunius ei objecit Adjectae sunt aliae nonullae ad Xenophontis locos aliquos observations In Beck Comment Societ Philol Lips Vol II Partic I S 232 242 1802 Epistola ad Beckium qua Gailii Professois Parisiensis animadversionibus ad Lexici Xenophontei Vol I respondetur In Beck Comment Societ Philol Lips Vol II Partic I S 249 254 Prog Prolusio de nonnulis Dionis Classii locis III Grimma 1814 such in Classical Journal V 26 1822 Etymologicum Graecea linguae Gudianum et alia Grammaticorum scripta e codicibus manuscriptiis nunc primum edita Accedunt notae ad Etymologicum Magnum ineditae E H Barkeri Imm Bekkeri Ludwig Kulenkampii Amad Peyroni aliorumque quas digessit et cum suis edidit Cum indice locupletissimo Leipzig 1818 auch In Etymologicum Magnum Teil 2 Progr Zonarae Glossas sacras Novi Testam Interpretari porrexit Grimma 1820 Orionis Thebani Etymologicum Ex Museo Fr Aug Wolfii ejusdem Wolfii nonnulas et suas indicesque locupletissimos adjecit Accedunt P H Larcheri Observationes criticae in Etymollogicum Magnum et Amad Peyroni commentatio in Theodosii Alexandrini tractatum de prosodia Leipzig 1820 Auch unter dem Titel Etymologicum Magnum Part III Progr De adverbiis graecorum in et exeuntibus Grimma 1823 Diss de vocabuli significationibus In Novis Actis Sociiet Latin Jenens Tom I 1806 S 65 78 Etymologicum Graecae linguae Gudianum Leipzig 1818 Online Orionis Thebani Etymologicum Leipzig 1820 Online Online Online Opuscula nonnulla olim separatim emissa nunc coniunctim edita emendata et aucta Leipzig 1825 Online Online Romische Geschichte des Dio Cassius Leipzig 1824 u 1825 8 Bde Novae annotationes ad Etymologicum M Leipzig 1828Literatur BearbeitenFriedrich Koldewey Sturz Friedrich Wilhelm In Allgemeine Deutsche Biographie ADB Band 37 Duncker amp Humblot Leipzig 1894 S 56 59 Herbert E Brekle Bio Bibliographisches Handbuch zur Sprachwissenschaft des 18 Jahrhunderts Max Niemeyer Verlag Tubingen 2005 Bd 8 ISBN 3484730285 S 176 179 Onlineleseprobe Georg Christoph Hamberger Johann Georg Meusel Das gelehrte Teutschland oder Lexikon der jetzt lebenden teutschen Schriftsteller Verlag Meyerische Buchhandlung Lemgo 1798 Bd 7 S 731 Online 1803 Bd 10 S 730 Online 1805 Bd 11 S 715 Online 1811 Bd 15 S 573 Online 1825 Bd 20 S 699 Online Weblinks Bearbeiten nbsp Wikisource Friedrich Wilhelm Sturz Quellen und VolltexteEinzelnachweise Bearbeiten Christian Gottlob Lorenz Grimmenser Album Verlags Comptoir Grimma 1850 S 243 1731 Karl Gottlob Dietmann Die gesamte der ungeanderten Augspurgischen Confession zugethane Priesterschaft in dem Churfurstenthum Sachsen und denen einverleibten auch einigen angrenzenden Landen bis auf das jetzt laufende 1752te Jahr Verlag Sigismund Ehrenfried Richter Dresden und Leipzig 1752 Bd 1 S 437 Online Reinhold Grunberg Sachsisches Pfarrerbuch Verlag Ernst Mauckisch Freiberg 1940 Bd 2 S 921 Leipziger gelehrtes Tagebuch Auf das Jahr 1786 Verlag Georg Emanuel Beer Leipzig 1786 S 2 Online Georg Erler Die jungere Matrikel der Universitat Leipzig 1559 1809 als Personen und Ortsregister bearbeitet und durch Nachtrage aus den Promotionslisten erganzt Verlag Giesecke amp Devrient 1909 3 Bd S 412 Johann Christoph Klotz Beschreibung der Herrschaft und Stadt Gera Verlag Heinrich Christoph Maucke Schleiz 1816 S 207 Nr 21 Online Sarah Schrempel Der Bilderstreit zwischen dem Gymnasium St Augustin und dem Kreismuseum Grimma Grimma 2013 S 65 in Online PDF Normdaten Person GND 117364592 lobid OGND AKS LCCN nr97000361 VIAF 2687210 Wikipedia Personensuche PersonendatenNAME Sturz Friedrich WilhelmALTERNATIVNAMEN Sturz Friedrich GuielmusKURZBESCHREIBUNG deutscher Padagoge und Klassischer PhilologeGEBURTSDATUM 14 Mai 1762GEBURTSORT ErbisdorfSTERBEDATUM 20 Mai 1832STERBEORT Grimma Abgerufen von https de wikipedia org w index php title Friedrich Wilhelm Sturz amp oldid 234734887