www.wikidata.de-de.nina.az
Diese Liste fuhrt die Wachterhauser an der Semmeringbahn in ihrer Reihenfolge vom Bahnhof Gloggnitz zum Bahnhof Murzzuschlag an Die 1848 bis 1854 errichtete Bahnstrecke wurde von insgesamt 55 Wachterhausern begleitet von denen noch 47 erhalten sind Die Wachterhauser befinden sich grossteils im Besitz der Osterreichischen Bundesbahnen und stehen mit der Bahnstrecke selbst unter Denkmalschutz und sind Teil des UNESCO Welterbes Semmeringbahn Die Wachterhauser wurden als zweistockige Steinbauten in Sichtabstand errichtet Sie dienten dem Bahnwachter und seiner Familie als Dienst und Wohnort Ihre betrieblichen Funktionen haben die Wachterhauser langst verloren sie werden heute als Wohn und Wochenendhauser verwendet etliche stehen leer In einigen Fallen fehlt der Anschluss an die offentliche Infrastruktur wie Wasser Strom und Strassennetz Inhaltsverzeichnis 1 Architektur 2 Nummerierung 3 Liste der Wachterhauser 4 Literatur 5 Weblinks 6 EinzelnachweiseArchitektur BearbeitenDer Architekt Moritz von Loehr seit 1842 im Dienst der k k Staatseisenbahn und ab 1848 mit der Behandlung der Hochbauangelegenheiten des gesamten staatlichen Eisenbahnnetzes betraut war fur die Hochbauten der Semmeringbahn darunter die Wachterhauser verantwortlich Ihm zur Seite stand der k k Oberingenieur und Vorstand der Abteilung Hochbauten am Semmering Johann Salzmann dem gemeinsam mit dem k k Ingenieur I Classe Franz Czerwenka die Aufgabe des baufuhrenden Architekten vor Ort zukam Der manchmal falschlicherweise als Architekt der Wachterhauser genannte Wilhelm von Flattich trat erst 1855 in den Dienst der Sudlichen Staatsbahn der spateren Sudbahngesellschaft Die Wachterhauser und Stationsbauten entlang der Semmeringbahn sind nuchterne schmuckarme Zweckbauten Ein Grossteil der Wachterhauser ist in unverputztem Bruchsteinmauerwerk ausgefuhrt Charakteristisch ist ihre einfache zweigeschossige kubische Gestalt mit Satteldach und den variierend quadratischen oder runden Giebelfenstern 1 Schmuckelemente sind sparlich vorhanden Ziegeluberlager uber Fenstern und Turen Ziegelrosetten um die Giebelfenster Details an den Kaminkopfen verzierte Sparren und Pfettenkopfe Ziel war es der Ueberwachung und Erhaltung der Hochbauten moglichst geringe Lasten aufzuburden Martin Gschwandtner 2001 2 Die Grosse der Wachterhauser ist recht einheitlich sie betragt 10 67 8 60 m bei einer Schwankungsbreite von nur 10 cm in beiden Richtungen 3 In ihrem einheitlichen Stil sind die Wachterhauser Vorlaufer der 1856 in den Hochbaunormalien festgelegten Standards die fur ein Corporate Design der Bahnhochbauten sorgten Im Laufe der Zeit wurden einige Hauser baulich geringfugig verandert z B Anzahl der Fenster oder verputzt 1 Nummerierung BearbeitenUrsprunglich waren die Wachterhauser von Gloggnitz nach Murzzuschlag aufsteigend mit 1 bis 55 nummeriert Ab 1881 wurde die noch heute verwendete Nummerierung von 120 bis 202 eingefuhrt sie zahlt auch andere Hochbauten von Wien beginnend auf daraus ergeben sich in der Nummerierung der Wachterhauser mehrere Lucken Liste der Wachterhauser BearbeitenDie Kilometerangaben in der folgenden Liste sind die offiziellen Streckenkilometer der Sudbahnstrecke die Angaben links und rechts wollen im Sinne einer Fahrt von Gloggnitz nach Murzzuschlag verstanden werden Foto Bauwerk km Standort Beschreibungja nbsp nbsp WachterhausWH 120 75 43 km GloggnitzStandort WH 120 stand im Bereich des Bahnhofs Gloggnitz und wurde abgerissen Name Wachterhaus WH 120 GstNr 168ja nbsp nbsp WachterhausWH 123 ObjektID 24736 76 26 km Obere Zeilfeldstrasse 2 GloggnitzStandort WH 123 wurde am 11 Mai 2013 nach einer genauen Baudokumentation fur den Semmering Basistunnel abgerissen ObjektID 24736Name Wachterhaus WH 123 GstNr 629 3ja nbsp nbsp WachterhausWH 124 ObjektID 24740 77 15 km Rehgraben 36 PrigglitzStandort ObjektID 24740Name Wachterhaus WH 124 GstNr 131ja nbsp nbsp WachterhausWH 125 ObjektID 24740 77 50 km Rehgraben 37 PrigglitzStandort ObjektID 24740Name Wachterhaus WH 125 GstNr 130ja nbsp nbsp WachterhausWH 126 ObjektID 24743 78 08 km Leo Dragan Strasse 2 PayerbachStandort ObjektID 24743Name Wachterhaus WH 126 GstNr 40ja nbsp nbsp WachterhausWH 127 ObjektID 24743 79 10 km Schmidsdorf 21 PayerbachStandort ObjektID 24743Name Wachterhaus WH 127 GstNr 41ja nbsp nbsp WachterhausWH 128 ObjektID 24745 79 93 km PayerbachStandort ObjektID 24745Name Wachterhaus WH 128 GstNr 139ja nbsp nbsp WachterhausWH 129 ObjektID 24745 80 87 km Lindengasse 11 PayerbachStandort ObjektID 24745Name Wachterhaus WH 129 GstNr 79ja nbsp nbsp nbsp WachterhausWH 132 ObjektID 24745 82 10 km Bahnhofplatz 3 PayerbachStandort ObjektID 24745Name Wachterhaus WH 132 GstNr 72Watchman s house 132ja nbsp nbsp WachterhausWH 133 83 18 km Karl Feldbacher Strasse 10 PayerbachStandort Name Wachterhaus WH 133 GstNr 71ja nbsp nbsp WachterhausWH 134 ObjektID 24745 83 63 km Weinwegsiedlung 16 PayerbachStandort ObjektID 24745Name Wachterhaus WH 134 GstNr 70ja nbsp nbsp WachterhausWH 136 ObjektID 24753 84 69 km Bahngasse 1 PayerbachStandort ObjektID 24753Name Wachterhaus WH 136 GstNr 23ja nbsp nbsp WachterhausWH 137 ObjektID 24753 85 51 km Kub 14 PayerbachStandort ObjektID 24753Name Wachterhaus WH 137 GstNr 22ja nbsp nbsp WachterhausWH 138 ObjektID 24754 85 98 km Hellgraben Strasse 12 PayerbachStandort ObjektID 24754Name Wachterhaus WH 138 GstNr 21ja nbsp nbsp WachterhausWH 139 ObjektID 24754 86 45 km Pettenbach 16 PayerbachStandort ObjektID 24754Name Wachterhaus WH 139 GstNr 22ja nbsp nbsp WachterhausWH 140 ObjektID 24756 87 16 km Eichberg 35 GloggnitzStandort ObjektID 24756Name Wachterhaus WH 140 GstNr 4ja nbsp nbsp WachterhausWH 141 ObjektID 24755 87 94 km Eichberg 34 GloggnitzStandort ObjektID 24755Name Wachterhaus WH 141 GstNr 36ja nbsp nbsp WachterhausWH 144 ObjektID 24755 88 88 km GloggnitzStandort Anmerkung Lt Quelle abgebrochen lt BDA geschutzt ObjektID 24755Name Wachterhaus WH 144 GstNr 39f3ja nbsp nbsp WachterhausWH 146 ObjektID 24755 89 43 km Eichberg 31 GloggnitzStandort ObjektID 24755Name Wachterhaus WH 146 GstNr 42ja nbsp nbsp WachterhausWH 147 ObjektID 24771 90 47 km Aue 36 GloggnitzStandort ObjektID 24771Name Wachterhaus WH 147 GstNr 51ja nbsp nbsp WachterhausWH 148 ObjektID 24771 91 12 km Aue 37 GloggnitzStandort ObjektID 24771Name Wachterhaus WH 148 GstNr 52ja nbsp nbsp WachterhausWH 150 ObjektID 24771 91 91 km Aue 38 GloggnitzStandort ObjektID 24771Name Wachterhaus WH 150 GstNr 54ja nbsp nbsp WachterhausWH 153 ObjektID 24772 92 73 km Deiningerweg 11 BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 153 GstNr 123ja nbsp nbsp WachterhausWH 154 ObjektID 24772 93 17 km Musikerweg 16 BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 154 GstNr 119ja nbsp nbsp WachterhausWH 155 ObjektID 24772 93 78 km Rumplerstrasse 23 BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 155 GstNr 118ja nbsp nbsp WachterhausWH 156 ObjektID 24772 94 23 km Pfefferstrasse 38 BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 156 GstNr 117ja nbsp nbsp WachterhausWH 157 ObjektID 24772 95 02 km Pfefferstrasse 51 BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 157 GstNr 427 14ja nbsp nbsp WachterhausWH 158 ObjektID 24772 95 55 km Blauer Einschnitt 10 BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 158 GstNr 115ja nbsp nbsp WachterhausWH 159 95 89 km BreitensteinStandort Es existiert ein Abbruchplan fur WH 159 vom 6 Mai 1960 Name Wachterhaus WH 159 GstNr 146ja nbsp nbsp WachterhausWH 160 96 77 km Untere Bahnstrasse 37 BreitensteinStandort Das Haus befindet sich heute in Privateigentum und wurde umfassend saniert 4 Name Wachterhaus WH 160 GstNr 144ja nbsp nbsp WachterhausWH 161 ObjektID 24772 97 10 km BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 161 GstNr 114ja nbsp nbsp nbsp WachterhausWH 164 ObjektID 24772 97 73 km Hauptstrasse 25 BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 164 GstNr 141Bahnhof Breitensteinja nbsp nbsp nbsp WachterhausWH 167 ObjektID 24772 98 92 km Kalte Rinne Strasse 45 BreitensteinStandort In dem restaurierten Bahnwarterhaus befindet sich das Ghega Museum 5 ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 167 GstNr 1006 3Ghega Museumja nbsp nbsp WachterhausWH 168 ObjektID 24772 99 55 km Kalte Rinne Strasse 41 BreitensteinStandort ObjektID 24772Name Wachterhaus WH 168 GstNr 136ja nbsp nbsp WachterhausWH 170 ObjektID 24773 100 70 km Semmering 17 SemmeringStandort ObjektID 24773Name Wachterhaus WH 170 GstNr 155ja nbsp nbsp WachterhausWH 171 ObjektID 24773 101 08 km Semmering 18 SemmeringStandort ObjektID 24773Name Wachterhaus WH 171 GstNr 156ja nbsp nbsp WachterhausWH 172 ObjektID 24773 101 55 km Semmering 15 SemmeringStandort ObjektID 24773Name Wachterhaus WH 172 GstNr 154ja nbsp nbsp nbsp WachterhausWH 173 ObjektID 24773 102 10 km Semmering 14 SemmeringStandort Das Wachterhaus wird heute als Bahnhof Wolfsbergkogel verwendet ObjektID 24773Name Wachterhaus WH 173 GstNr 151Bahnhof Wolfsbergkogelja nbsp nbsp WachterhausWH 176 ObjektID 24773 102 94 km Semmering 19 SemmeringStandort ObjektID 24773Name Wachterhaus WH 176 GstNr 158ja nbsp nbsp WachterhausWH 179 ObjektID 24773 SemmeringStandort siehe Beschreibung Das linksseitige WH 179 wurde bereits 1870 abgebrochen und durch ein Stationsgebaude auf der gegenuberliegenden Seite ersetzt Die genaue Lage ist unbekannt ObjektID 24773Name Wachterhaus WH 179 GstNr ja nbsp nbsp WachterhausWH 180 ObjektID 24773 103 55 km Semmering 128 SemmeringStandort ObjektID 24773Name Wachterhaus WH 180 GstNr 162ja nbsp nbsp WachterhausWH 183 ObjektID 24867 105 10 km Alte Reichsstrasse 10 Spital am SemmeringStandort ObjektID 24867Name Wachterhaus WH 183 GstNr 9ja nbsp nbsp WachterhausWH 184 ObjektID 24867 106 07 km Alte Reichsstrasse 1 Spital am SemmeringStandort ObjektID 24867Name Wachterhaus WH 184 GstNr 12 2ja nbsp nbsp WachterhausWH 185 ObjektID 24867 106 81 km Steinhaus 28 Spital am SemmeringStandort ObjektID 24867Name Wachterhaus WH 185 GstNr 13 3ja nbsp nbsp nbsp WachterhausWH 186 ObjektID 24867 107 69 km Steinhaus 7 Spital am SemmeringStandort Das ursprungliche WH 186 wurde in zwei Schritten ab 1884 und ab 1907 in das heute noch existierende dreistockige Aufnahmegebaude umgebaut und erweitert ObjektID 24867Name Wachterhaus WH 186 GstNr Bahnhof Steinhausja nbsp nbsp WachterhausWH 187 ObjektID 24867 108 26 km Bundesstrasse 1 Spital am SemmeringStandort ObjektID 24867Name Wachterhaus WH 187 GstNr 29ja nbsp nbsp WachterhausWH 188 ObjektID 24867 108 96 km Jauern 6 Spital am SemmeringStandort ObjektID 24867Name Wachterhaus WH 188 GstNr 25ja nbsp nbsp WachterhausWH 189 ObjektID 24867 109 71 km Kampalpenweg 1 Spital am SemmeringStandort ObjektID 24867Name Wachterhaus WH 189 GstNr 22 1ja nbsp nbsp nbsp WachterhausWH 192 ObjektID 9747 110 59 km Obere Bahnstrasse 2 Spital am SemmeringStandort ObjektID 9747Name Wachterhaus WH 192 GstNr 65 2Bahnhof Spital am Semmeringja nbsp nbsp WachterhausWH 195 ObjektID 9747 111 60 km Grautschenhof 1 Spital am SemmeringStandort ObjektID 9747Name Wachterhaus WH 195 GstNr 101 2ja nbsp nbsp WachterhausWH 196 ObjektID 9747 112 30 km Grautschenhof 6 Spital am SemmeringStandort ObjektID 9747Name Wachterhaus WH 196 GstNr 108 1ja nbsp nbsp WachterhausWH 197 ObjektID 9754 113 07 km Grautschenhof 31 Spital am SemmeringStandort ObjektID 9754Name Wachterhaus WH 197 GstNr 19 2ja nbsp nbsp WachterhausWH 198 ObjektID 9754 113 81 km Edlachweg 1 Spital am SemmeringStandort ObjektID 9754Name Wachterhaus WH 198 GstNr 24 2ja nbsp nbsp WachterhausWH 200 ObjektID 9764 114 68 km Scheedgraben 1 MurzzuschlagStandort ObjektID 9764Name Wachterhaus WH 200 GstNr 936ja nbsp nbsp WachterhausWH 202 115 69 km Bahnanlage 202 MurzzuschlagStandort Name Wachterhaus WH 202 GstNr 75Literatur BearbeitenRoland Tusch Wachterhauser an der Semmeringbahn Studienverlag Innsbruck Wien Bozen 2014 ISBN 978 3 7065 5381 0 Weblinks Bearbeiten nbsp Commons Wachterhauser an der Semmeringbahn Sammlung von Bildern Videos und AudiodateienEinzelnachweise Bearbeiten a b Mihaly Kubinszky Hans Peter Pawlik Josef Otto Slezak Architektur an der Semmeringbahn Schone Landschaft Schone Bauten Schone Lokomotiven Verlag Josef Otto Slezak Wien 1992 ISBN 3 85416 156 5 S 98 zitiert nach Roland Tusch Roland Tusch Wachterhauser an der Semmeringbahn Studienverlag Innsbruck Wien Bozen 2014 ISBN 978 3 7065 5381 0 S 196 GUTE AUSSICHTEN Bahnwachterhaus in Breitenstein am Semmering Abgerufen am 16 Juli 2022 Das 1 und einzige GHEGA MUSEUM 22 Juli 2016 abgerufen am 7 August 2016 nbsp Karte mit allen Koordinaten OSM WikiMap Abgerufen von https de wikipedia org w index php title Wachterhauser an der Semmeringbahn amp oldid 235868769